skip to Main Content
Vischnaunca Tujetsch, Via Alpsu 62, 7188 Sedrun 081 920 47 80 info(at)tujetsch.ch

Tujetsch

Tujetsch ei il num per l’entira vallada, per l’entira vischnaunca politica. Tujetsch ei numnadamein buca in vitg, mobein cumpeglia las suandontas 11 fracziuns: Tschamut, Selva, Dieni, Rueras, Zarcuns, Camischolas, Gionda, Sedrun, Bugnei, Surrein e Cavorgia. Sedrun ei il liug principal ord vesta dalla baselgia e dalla politica. Il num Sedrun ei pli enconuschents che Tujetsch e vegn perquei enqualga duvraus sco num per l’entira val.

Viagra ist ein beliebtes Medikament, das zur Behandlung von Erektionsstörungen verwendet wird. Es wird auch als Potenzmittel bezeichnet und ist seit 1998 auf dem Markt. Es wird in Form von Tabletten, Kapseln, Gelee und Pulver angeboten. Viagra ist ein sehr wirksames Medikament, das bei der Behandlung von Erektionsstörungen hilft. Es kann auch bei anderen sexuellen Problemen wie vorzeitiger Ejakulation und Unfruchtbarkeit helfen. Touristische Routen sind eine gute Möglichkeit, um eine neue Kultur und ein neues Land zu erkunden. Es gibt viele verschiedene Arten von touristischen Routen, die man in verschiedenen Ländern unternehmen kann. Einige der beliebtesten touristischen Routen sind Wanderungen, Radtouren, Kulturreisen und Strandurlaube.

Tschamut

Tschamut ei il vitg il pli el vest dil cantun Grischun. Questa part il pli sisum la val ei vegnida colonisada ed urbarisada da Gualsers neu dalla Val d’Ursera. Il num Z’mut ’sil crest› dat perdetga. Entras la claustra da Mustér han ils habitonts da Tschamut retschiert il privilegi d’ina atgna alp, l’Alp Tschamut. Pér igl onn 1866, suenter tractativas liungas e stentusas, ein ils da Tschamut s’uni cull’ulteriura vallada. La caplutta dil 15avel tschentaner ei dedicada a s. Clau ed ei stada ditg ina caplutta da hospezi. D’ina bellezia singulara ein ils entagls ed ornaments el plantschiu sura dalla caplutta.

Selva

Era quei vitg ha ragischs gualsras, ditg havev’el numnadamein num ‹Selvaningen› ni ‹Im Holz›. Selva ha giu da sbatter cun in tschuppel disgrazias, oravontut cun lavinas e fiugs. Il barschament dil vitg da 1949 ha midau radicalmein il maletg dil vitg. Casas e clavaus ein vegni erigi cun agid e sustegn dall’entira populaziun svizra. La baselgia e la casa pervenda han retschiert in tetg cun plattas da crap. La baselgia nova ei dedicada a s. Gion evangelist e duront ils meins da stad survescha ella sco baselgia da pelegrinadi da Nossadunna. Cun la construcziun dalla plazza da golf, in’ulteriura midada impurtonta, ei la cuntrada muntagnarda daventada ina purschida turistica. Sutcrestas schai in tschancun el vest da Selva. Da 1853-1890, pia tochen ch’ins ha entschiet a baghegiar lavineras e plantar uaul ellas spundas sur Selva, ei Sutcrestas stau l’untgida pils da Selva duront igl unviern. A Sutcrestas, sin mesa via denter Tschamut e Selva, han ins era erigiu ina casa da scola. Ils onns 40 dil 20avel tschentaner han da quei da 40 affons dils dus vischinadis frequentau quella scola.

Dieni

Dieni ei igl emprem vitg ch’ins contonscha sch’ins vegn giu dil pass Alpsu ed entuorn la storta da Sumsassi. Da cheu anora han ins ina bellezia vesta silla Val Tujetsch. Per l’emprema gada sepresenta la val en sia cumpleina ladezia.

Rueras

Il vitg da Rueras ei il secund grond vischinadi dalla val. La baselgia dil vitg ei dedicada a s. Giachen e datescha dil 18avel tschentaner. Ella ha da gliez temps remplazzau ina caplutta ch’era vegnida erigida el 15avel tschentaner. Oriundamein vegneva Rueras numnau ‹Meierhof› ed era in bein dalla claustra da Mustér. Rueras ha giu da sbatter duas gadas cun catastrofas naturalas. Ils 6 da fevrer 1749, suenter ch’ei haveva neviu in’entira jamna, ein las duas lavinas dalla Pulanera e Val Milà sederschidas a val. Las lavinas han satrau 100 persunas e 327 animals. 62 persunas han anflau la mort quella notg. 23 casas, 39 nuegls, 5 mulins ed ina resgia ein vegni destrui. Suenter ina tragedia semeglionta cun 23 unfrendas igl onn 1817, ei in immens mir d’ustonza vegnius baghegiaus dadens il vitg da Rueras per proteger glieud ed animals dallas lavinas.

Zarcuns

La caplutta da Nossadunna e Gionet da Giuv ein ligiai cul vitget da Zarcuns. La detga raquenta che Nossadunna seigi cumparida 1622 a quei Gionet. La caplutta ei lu vegnida construida igl onn 1629. Remarcabels ein ils maletgs murals che muossan muments ord la veta da Jesus. Gest sper caplutta sesanfla ina casa construida en tipic stil dil Gottard.

Vid ina casa sisum il vitg penda ina crusch culs requisits dalla crucifigaziun da Jesus. Ella regorda als gidonters ch’eran semess sin via encunter Rueras igl onn 1749 per vegnir en agid allas unfrendas dallas lavinas e ch’ein entras quei sez vegni satrai d’ina lavina, dalla lavina dall’Ondadusa.

Camischolas

La caplutta da s. Onna cun siu altar gotic e maletgs egl arviul dil chor vegn documentada 1517 per l’emprema gada. Il barschament dil vitg il di da s. Placi (11.7.) digl onn 1822 ha destruiu quei sanctuari ed igl entir vitg. La restauraziun dalla caplutta igl onn 1997 ha purtau alla glisch ils maletgs egl arviul dil chor. Muort il svilup turistic ei il vitg carschius ils davos onns per liung dalla via principala ed aschia s’unius cun Gionda.

Sedrun e Gionda

Sedrun ei stau periclitau da vegl enneu da bovas giu dil Drun. Perquei era il num Sedrun, pli baul Surdragun (1483), che munta ton sco sin il dargun. Ferton ch’il num Rueras, dil tudestg ‹Rüfe›, ei da derivonza tudestga (gualsra), ei il num Sedrun pia da derivonza romontscha. Cheu ves’ins pia bein il cunfin linguistic.

Sedrun ei oz la capitala dalla Val Tujetsch. Il vitg vegn dividius entras il dargun Drun en las duas parts Sedrun e Gionda. A Gionda sesanflan oz la ‹Tgèsa communala’, la scola e la plazza da sport Dulezi; a Sedrun la baselgia parochiala, il ‘Museum La Truaisch’, l’oasa da wellness e la posta.

Bugnei

Bugnei ei il davos vitg, tras il qual ins passa avon che bandunar la vischnaunca da Tujetsch en direcziun da Mustér. Il patrun dalla caplutta ei s. Giusep. El 19avel tschentaner existeva a Bugnei ina pintga fabrica da vischala da tiaracotga. Quella vegneva menada da Sep Antoni Deragisch, numnaus il “Hafner”.

Surrein

Surrein vegn da ’sul Rein›. L’ucliva da Foppas s’auda era tier Surrein. Pli baul fuvan era Nacla, Sax e Canadal habitai. S. Antoni ei il patrun dalla caplutta ch’ei vegnida dislocada 1927 giu da Foppas el liug actual, gest amiez las duas parts dil vitg. A Foppas/Surrein sesanfla in fuorn da paun ch’ei vegnius reconstruius igl onn 1997.

Cavorgia

Il secund uclaun da vart dretga dalla val ei Cavorgia. El ei il vitg il pli bass situau da l’entira val. El Plaun S. Leci sesanfla la caplutta dedicada al sogn numnau. Da Cavorgia anora meina ina biala via da spassegiar si sur Stagias ella Val Medel ni giu Mompé Medel.

Back To Top